EL
EN
Σε μια εποχή όπου η περιβαλλοντική κρίση αποτελεί παγκόσμια πρόκληση, οι καταναλωτές εμφανίζονται ολοένα και πιο ευαισθητοποιημένοι, αν και όχι πλήρως ενημερωμένοι, σε θέματα βιωσιμότητας. Σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής απαντήσεις στο Ερωτηματολόγιο ευαισθητοποίησης για το πράσινο ξέπλυμα, που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου VETtingGreen στο οποίο συμμετέχει η ΕΚΠΟΙΖΩ μαζί με εταίρους από Ισπανία – Ιταλία – Πορτογαλία – Βέλγιο, οι καταναλωτές δηλώνουν ανησυχία για την περιβαλλοντική κατάσταση, βάσει της πληροφόρησης που λαμβάνουν από τα μέσα ενημέρωσης.
Παρόλο που φαίνεται να διαθέτουν βασική γνώση για τις επιπτώσεις του αποτυπώματος άνθρακα (CO₂), την ανακύκλωση και την αειφορία, η κατανόησή τους για πιο σύνθετα ζητήματα – όπως το «πράσινο ξέπλυμα» (greenwashing), τα βιώσιμα υλικά και το ψηφιακό διαβατήριο προϊόντων – παραμένει περιορισμένη.
Επιπλέον, αρκετοί είναι οι καταναλωτές που ανακυκλώνουν υλικά, όπως πλαστικά και ρούχα, έχουν ακούσει για την έννοια της αργής μόδας, δείχνουν ενδιαφέρον για προϊόντα που σέβονται το περιβάλλον και πιστεύουν ότι η βιομηχανία ένδυσης και υπόδησης μπορεί να συμβάλει θετικά στην προστασία του περιβάλλοντος. Ωστόσο, ενώ επιθυμούν να επιλέγουν προϊόντα που έχουν παραχθεί με κοινωνική και περιβαλλοντική ευθύνη, συχνά αγνοούν πώς να αξιολογήσουν τους οικολογικούς ισχυρισμούς και αναζητούν καθοδήγηση για το τι είναι πραγματικά «πράσινο» και τι όχι. Όπως διαπιστώνεται, υπάρχει σύγχυση ως προς την αξιοπιστία των ετικετών και την κατανόηση των όρων που αναγράφονται στα προϊόντα.
Μέσα σε ένα περιβάλλον ελλιπούς ενημέρωσης και παραπληροφόρησης, το φαινόμενο του greenwashing – δηλαδή η παραπλανητική χρήση «πράσινων ισχυρισμών» από τις επιχειρήσεις – αποτελεί σημαντική πρόκληση. Όταν εταιρίες προβάλουν ψευδείς οικολογικές ταυτότητες, ζημιώνουν οικονομικά τους καταναλωτές και ταυτόχρονα καθυστερούν τη μετάβαση προς μια πράσινη οικονομία. Αντίθετα, οι πραγματικά βιώσιμες επιλογές μπορούν να αποφέρουν σημαντικά οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη. Η επιλογή προϊόντων με μειωμένο αποτύπωμα άνθρακα, βιώσιμα υλικά και διαφανείς μεθόδους παραγωγής συμβάλλει ουσιαστικά στη μείωση της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης. Παρότι τα βιώσιμα προϊόντα είναι συχνά ακριβότερα, η μακροχρόνια αντοχή και η ποιότητά τους τα καθιστούν, τελικά, πιο συμφέρουσες επιλογές.
Ωστόσο, η ευθύνη για την προώθηση μιας βιώσιμης αγοράς δεν βαραίνει μόνο τους καταναλωτές. Η κατάρτιση των επαγγελματιών του εμπορίου, της παραγωγής και του μάρκετινγκ είναι εξίσου σημαντική. Άλλωστε, οι ψευδείς οικολογικές ταυτότητες που προβάλλονται από κάποιες εταιρίες, υπονομεύουν τις ειλικρινείς προσπάθειες άλλων που επενδύουν πραγματικά σε βιώσιμες πρακτικές.
Μέσα από εξειδικευμένα εκπαιδευτικά προγράμματα, όπως το πρόγραμμα VETting Green, οι επαγγελματίες μπορούν να αποκτήσουν γνώσεις γύρω από την κυκλική οικονομία, τα διεθνή πρότυπα πιστοποίησης, τη βιώσιμη σχεδίαση προϊόντων και την υπεύθυνη παρουσίαση περιβαλλοντικών πληροφοριών. Μόνο με τέτοιες συντονισμένες προσπάθειες μπορούμε να διαμορφώσουμε μια αγορά όπου οι «πράσινες» δηλώσεις συνοδεύονται από διαδικασίες με περιβαλλοντική μέριμνα και διαφάνεια.
Εν κατακλείδι, η πορεία προς τη βιωσιμότητα απαιτεί την συμμετοχή όλων μας: ενημερωμένους, συνειδητοποιημένους και πρόθυμους για δράση καταναλωτές, υπεύθυνους επαγγελματίες και δραστήριους φορείς ελέγχου. Μέσα από σωστή εκπαίδευση, διαφάνεια και συλλογική προσπάθεια, μπορούμε να ξεπεράσουμε τις παγίδες του «πράσινου» ξεπλύματος και να δημιουργήσουμε ένα πιο βιώσιμο μέλλον για όλους μας.
