Μαζί Μειώνουμε τη Σπατάλη Τροφίμων στην Ελλάδα

Με αφορμή την 29η Σεπτεμβρίου, τα Μέλη της Συμμαχίας για τη Μείωση της Σπατάλης Τροφίμων στην Ελλάδα αναλαμβάνουν κοινή πρωτοβουλία ενημέρωσης και κινητοποίησης σε δράση κατά τη διάρκεια της εβδομάδας 29.09 έως 5.10.2025 (Food Saving Action week).

 H 29η Σεπτεμβρίου έχει οριστεί από τον ΟΗΕ ως Διεθνής Ημέρα Ευαισθητοποίησης για τις Απώλειες και τη Σπατάλη Τροφίμων, με στόχο την ενημέρωση για τις σοβαρές επιπτώσεις -περιβαλλοντικές, κοινωνικές, οικονομικές- του προβλήματος και την ενίσχυση των προσπαθειών παγκοσμίως προς επίτευξη του Στόχου Βιώσιμης Ανάπτυξης 12.3 (μείωση κατά 50% ως το 2030).

Όπως τονίζεται από τον ΟΗΕ και την ΕΕ, η μείωση της σπατάλης τροφίμων είναι κρίσιμης σημασίας για τη βέλτιστη αξιοποίηση των παραγόμενων τροφίμων, την αντιμετώπιση της επισιτιστικής ανασφάλειας, την υποστήριξη της υγιεινής διατροφής, τη μείωση των εκπομπών αερίου θερμοκηπίου και την αποτελεσματική διαχείριση των πεπερασμένων πόρων.

 Ζητείται εντατικοποίηση της προσπάθειας από εμπλεκόμενα μέρη δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, και απευθύνεται έκκληση για δράση σε όλους, παραγωγούς, επιχειρήσεις, οργανωμένη Κοινωνία των Πολιτών, ακαδημαϊκή και ερευνητική κοινότητα, αλλά και όλους εμάς ως καταναλωτές.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι η πρώτη που θεσπίζει νομικά δεσμευτικούς στόχους μείωσης της σπατάλης τροφίμων ως το 2030 υποχρεώνοντας τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν αποτελεσματικές δημόσιες πολιτικές και να προωθήσουν τη συνεργασία ανάμεσα στα εμπλεκόμενα μέρη.

Με στόχο τη συντονισμένη δράση κατά μήκος της αλυσίδας αξίας τροφίμων και ανάμεσα σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, στη Συμμαχία για τη Μείωση της Σπατάλης Τροφίμων στην Ελλάδα έχουν ήδη ενώσει δυνάμεις 85 «Συνεργαζόμενα Μέρη» (φορείς, επιχειρήσεις, οργανώσεις, Πανεπιστήμια). Η Συμμαχία τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Τα Μέλη της Συμμαχίας υλοποιούν πρωτοβουλίες και δράσεις για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων με σημαντικό περιβαλλοντικό, κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο (βλ. Απολογισμός 2024), με έμφαση στην ενημέρωση και εκπαίδευση, την έρευνα και καινοτομία, και με προτεραιότητα στην πρόληψη (πρόληψη στην πηγή, αξιοποίηση για ανθρώπινη κατανάλωση μέσω δωρεάς για κοινωφελή σκοπό και τη στήριξη κοινωνικά ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού).

Επίσης, η Συμμαχία συμβάλλει με θέσεις και προτάσεις προς τις αρμόδιες αρχές στη διαμόρφωση και εφαρμογή αποτελεσματικής δημόσιας πολιτικής στην Ελλάδα.

Η σπατάλη τροφίμων μάς αφορά όλους. Είμαστε όλοι μέρος της λύσης. Ως ενεργοί πολίτες, δεδομένου μάλιστα ότι το 50% της συνολικής σπατάλης τροφίμων συντελείται στα νοικοκυριά, καλούμαστε να συμβάλλουμε στη συλλογική προσπάθεια. Αρκεί και μόνο η υιοθέτηση ορισμένων απλών πρακτικών στην καθημερινότητά μας («ακολουθήστε» τα Μέλη της Συμμαχίας για να τις ανακαλύψετε!), ενώ μειώνοντας τη σπατάλη τροφίμων, εξοικονομούμε χρήματα και παράλληλα συμβάλλουμε στον μετριασμό της κλιματικής κρίσης.

Έκταση, οικονομικός – περιβαλλοντικός – κοινωνικός αντίκτυπος σπατάλης τροφίμων (ορισμένα επίσημα στοιχεία)

Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, περισσότεροι από 59 εκατομμύρια τόνοι τρόφιμα σπαταλώνται ετησίως κατά μήκος όλης της αλυσίδας αξίας τροφίμων από την παραγωγή ως και την κατανάλωση, με το υπολογίζεται ετήσιο κόστος (εμπορική αξία) να υπολογίζεται σε 132 δις ευρώ. Πάνω από το ήμισυ (54%) της συνολικής σπατάλης συντελείται στα νοικοκυριά (Ευρωπαϊκή Επιτροπή / Eurostat, 2024).

8-10% των συνολικών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου σε παγκόσμιο επίπεδο οφείλονται στη σπατάλη τροφίμων (IPCC, 2019).

Στην Ελλάδα, η ετήσια σπατάλη τροφίμων συνολικά (πρωτογενής παραγωγή, μεταποίηση, εμπόριο-διανομή, εστίαση, νοικοκυριά) ανέρχεται σε περισσότερους από 2 εκατομμύρια τόνους απορριμμάτων τροφίμων.

Την ίδια στιγμή, 11,2% του πληθυσμού είναι αντιμέτωπο με επισιτιστική ανασφάλεια (ΕΛΣΤΑΤ, 2024).

Για περισσότερες πληροφορίες, επικοινωνήστε με τον Συντονιστή της Συμμαχίας για τη Μείωση της Σπατάλης Τροφίμων (οργάνωση Μπορούμε). Τηλέφωνο επικοινωνίας: 210.3237805 | Email: alliance@boroume.gr